วัฒนธรรมและประเพณีของคนอีสาน
ปฏิเสธไม่ได้ว่าวัฒนธรรมประเพณี คือสิ่งดีงามที่ได้รับการถ่ายทอดมาจากบรรพบุรุษ ถือเป็นแนวปฏิบัติในการอยู่ร่วมกันในสังคม และช่วยจัดระเบียบความมีวินัยของบุคคล เป็นกรอบในการดำเนินชีวิตในแต่ละชุมชนหรือหมู่บ้านเพื่อให้มีความเหมาะสมกับวิถีชีวิตและบริบทของแต่ละแห่งชุมชนนั้นๆ
วัฒนธรรมและประเพณีของคนอีสานที่เห็นได้ชัดและเป็นเอกลักษณ์คือ
- การใช้ภาษา ที่มีภาษาท้องถิ่นคือภาษาอีสาน ซึ่งรายละเอียดของการใช้คำหรือสำเนียงการออกเสียงอาจมีความแตกต่างกันบ้างในแต่ละพื้นที่ การมีภาษาพูดที่มีลักษณะเฉพาะตน
- เพลงพื้นบ้าน ได้แก่ เพลงหมอลำ เพลงลูกทุ่ง การร้องสรภัญญะ เพลงกล่อมลูก เพลงกันตรึมของชาวอีสานใต้ โดยเนื้อหาในบทเพลงจะมีการสอดแทรกวิถีชีวิต ขนบธรรมเนียม ประเพณี และความเป็นอยู่ของคนในภาคอีสาน รวมทั้งมีการสอดแทรกคติ คุณธรรมหรือแม้แต่เรื่องของศาสนาพุทธที่เปรียบเสมือนเครื่องยึดเหนี่ยวจิตใจของชาวไทย
- การฟ้อนรำ ซึ่งจะมีความแตกต่างในแต่ละท้องที่ ตามบริบทและความเชื่อของชุมชนนั้น ได้แก่ การรำผีฟ้า การฟ้อนภูไท การเซิ้งบั้งไฟ การเซิ้งกระติ๊บ การลำโปงลาง การรำฟ้อนแคน เป็นต้น
- พิธีกรรม ได้แก่ พิธีกรรมการบายศรีสู่ขวัญในงานพิธีมงคลต่างๆ เช่น งานแต่ง งานบวช ซึ่งได้รับเอาความเชื่อจากศาสนาพราหมณ์เข้ามาเกี่ยวข้อง โดยเห็นได้จากการมีหมอพราหมณ์ในการทำพิธีกรรมเหล่านี้ พิธีกรรมไหว้ศาลปู่ตา ที่มีความเชื่อว่าคอยปกป้องดูแลลูกหลานและความเป็นอยู่ของคนในชุมชนนั้น หรือแม้กระทั้งการบูชาพญาแถน ในช่วงเดือนพฤษภาคม ซี่งเป็นฤดูกาลทำนาของชาวอีสาน โดยมีความเชื่อว่าหากบูชาด้วยบั้งไฟจะทำให้ฝนฟ้าตกต้องตามฤดูกาล
- เครื่องดนตรีของคนอีสาน ส่วนมากจะประดิษฐ์เครื่องดนตรีที่ประยุกต์ใช้วัสดุอุปกรณ์ที่มีในท้องถิ่นนั้น เช่น แคน พิณ โปงลาง โหวด เป็นต้น ซึ่งลักษณะนิสัยของคนอีสานจะเป็นคนที่สนุกสนาน ชอบการละเล่น หรือ หากเป็นเพลงก็จะเป็นเพลงที่มีจังหวะสนุกสนาน
- เครื่องแต่งกาย คนอีสานจะเป็นคนเรียบง่าย ชอบความเป็นอิสระแต่ไม่ชอบยุ่งหรือสร้างความเดือดร้อนให้ใคร การแต่งกายก็เช่นกันจะเน้นความเรียบง่าย สบายๆ ให้เหมาะสมกับบริบทในท้องที่นั้น และให้เหมาะสมกับสภาพอากาศที่ร้อน การแต่งกายก็จะทำจากวัสดุที่มีในท้องถิ่นนั้น เช่น การทอผ้าไหม การทำผ้าฝ้าย ผู้ชายก็จะเน้นนุ่งโสร่ง ผู้หญิงก็จะนุ่งผ้าซิ่น แต่ในปัจจุบันนี้การแต่งกายแบบนี้จะหาดูได้ยาก เพราะมีการเปลี่ยนไปตามยุคตามสมัย จะเป็นลักษณะสากลเพิ่มขึ้น
- อาหาร เช่น ส้มตำที่หากินได้ง่ายและเป็นที่รู้จักทั่วโลก ลาบ ก้อย และที่ขาดไม่ได้คือ ข้าวเหนียวที่เป็นข้าวหลักของคนไทย
ดังนั้นวัฒนธรรมประเพณีอิสานเป็นสิ่งที่ปฏิบัติสืบทอดต่อกันมาเป็นระยะเวลานาน การจะทำให้สิ่งเหล่านี้ลบเลือนไปคงเป็นไปได้ยาก เพราะวัฒนธรรมได้กลายเป็นส่วนหนึ่งของวิถีชีวิตของคนอีสานและคลอยู่มาจนถึงปัจจุบัน
สนับสนุนจาก ทดลองเล่น gclub